Διαταραχές του Αυτιστικού Φάσματος
Ο αυτισμός ή οι διαταραχές του αυτιστικού φάσματος είναι μια σειρά από αναπτυξιακές διαταραχές που επηρεάζουν τον τρόπο με τον οποίο ένα άτομο σχετίζεται με το περιβάλλον και επικοινωνεί με τους ανθρώπους γύρω του. Γνωρίζουμε πια ότι δεν υπάρχει μια μορφή αυτισμού αφού εκδηλώνεται και επηρεάζει διαφορετικά όσους έχουν τη διάγνωση. Μπορούμε να πούμε με βεβαιότητα πως τα άτομα αυτά διαφέρουν σημαντικά μεταξύ τους.
Σύμφωνα με μία έρευνα που πραγματοποιήθηκε στην Αμερική το 2015, 1/45 παιδιά βρίσκονται στο φάσμα του αυτισμού (National Health Statistics Report, Number 87, November 13, 2015).
Κλασικός Αυτισμός
Ο κλασικός αυτισμός, που είναι η πιο εμφανή μορφή χαρακτηρίζεται από σοβαρές δυσκολίες στη χρήση και στην κατανόηση του προφορικού λόγου και γενικότερα στην επικοινωνία. Οι αποκλίσεις αυτές κυμαίνονται από την πλήρη απουσία του λόγου μέχρι την καθυστερημένη απόκτηση ή την μη-φυσιολογική χρήση του (π.χ. αδυναμία να χρησιμοποιήσουν τον λόγο ως μέσω επικοινωνίας). Άλλα χαρακτηριστικά είναι η παρουσία επαναλαμβανόμενων στερεοτυπικών κινήσεων (π.χ. το χτύπημα των χεριών) ή/και οι τελετουργικές πράξεις. Υπάρχει περιορισμένο φάσμα ενδιαφερόντων και απουσία συμβολικού παιχνιδιού. Συχνά αντιστέκονται στις αλλαγές.
Σύνδρομο Asperger
Το σύνδρομο Asperger είναι μία μορφή αυτισμού όπου το άτομο συνήθως παρουσιάζει φυσιολογική ή και ανώτερη νοημοσύνη και φαινομενικά ‘φυσιολογικό’ προφορικό λόγο. Βασικά χαρακτηριστικά του συνδρόμου είναι η έλλειψη κοινωνικής κατανόησης, σημαντική αδυναμία να πάρουν μέρος σε μία συζήτηση και έντονο ενδιαφέρον για συγκεκριμένα, και συχνά ασυνήθιστα θέματα. Υπάρχει επίσης αδυναμία στην αποκωδικοποίηση της μη-λεκτικής επικοινωνίας και γενικότερα της γλώσσας του σώματος καθώς και στην κατανόηση της πρόθεσης ενός άλλου ατόμου ( γνωστό ως ‘Θεωρία του νου’). Συνεπώς, η δημιουργία φιλικών σχέσεων αποτελεί πρόκληση για αυτά τα παιδιά. Σε αντίθεση με τον κλασσικό αυτισμό που συνήθως εντοπίζεται στα πρώτα 3 χρόνια της ζωής του παιδιού, η διάγνωση του συνδρόμου Asperger μπορεί να αργήσει ή και σε αρκετές περιπτώσεις να μη γίνει ποτέ. Λόγω της ιδιαίτερης φύσης του συνδρόμου, συχνά δίνεται η λανθασμένη εντύπωση πως πρόκειται για ένα παιδιά χωρίς τρόπους και όρια.
Το ιδιαίτερο Προφίλ των γυναικών με Σύνδρομο Asperger
Ενώ μέχρι πρόσφατα θεωρούνταν πως το Σύνδρομο Asperger επικρατούσε κυρίως στους άντρες, είναι πια γνωστό ότι εξίσου συχνά παρουσιάζεται και στις γυναίκες όμως με διαφορετικό προφίλ. Οι γυναίκες είναι πιο ικανές στο να κρύβουν τις δυσκολίες που σχετίζονται με το σύνδρομο. Διαχειρίζονται καλύτερα τα συναισθήματα τους και έχουν την τάση να ‘χάνονται στο πλήθος’. Σε μία σχολική τάξη το κορίτσι με σύνδρομο Asperger συχνά δίνει την εντύπωση ενός παιδιού ντροπαλού ή κλειστού. Είναι επίσης εξαιρετικά παρατηρητικές, μία ικανότητα που τις βοηθάει να ανταποκρίνονται καλύτερα στις κοινωνικές προκλήσεις που αντιμετωπίζουν αφού παρατηρούν και μιμούνται τις συμπεριφορές των άλλων παιδιών. Σε αρκετές περιπτώσεις γυναικών με το Σύνδρομο παρατηρείται επίσης η Ανορεξία.
Παρέμβαση
Ιδιαίτερα ενθαρρυντικό είναι το γεγονός ότι τα τελευταία χρόνια η γνώση μας γύρω από τις διαταραχές του αυτιστικού φάσματος έχει αυξηθεί σημαντικά. Γνωρίζουμε πια ότι επηρεάζει έναν σημαντικό αριθμό ατόμων και ότι υπάρχει και υπήρχε πάντα γύρω μας. Κατά συνέπεια, είμαστε σε καλύτερη θέση να βοηθήσουμε τα παιδιά αυτά να ενταχτούν σε σχολεία γενικής αγωγής και στην κοινότητα γενικότερα. Έρευνες έχουν αποδείξει την σπουδαιότητα και την αποτελεσματικότατα της οργανωμένης και εξατομικευμένης παρέμβασης από εκπαιδευμένους ειδικούς, ιδιαίτερα όταν αυτή ξεκινάει σε μικρή ηλικία.
